Više informacija o eksponatima izložbe „Carski darovi”

O bogatoj državničkoj aktivnosti Josipa Broza Tita najbolje govore podaci da se, u dugom periodu vladanja susreo sa oko 350 predsednika država i vlada, bio gost u 169 državnih poseta i boravio u 73 zemlje sveta. Prilikom brojnih susreta dobio je veliki broj poklona koji se danas čuvaju u Muzeju istorije Jugoslavije. Pojedinim od tih poklona ponosili bi se i najveći svetski muzeji.

Među izloženim predmetima najviše je poklona kambodžanskog princa Sihanuka sa kojim se Tito najčešće susretao: fragment hrama iz Angkor Toma, nekadašnje prestonice kraljevine Kmera koji se čuvao u muzeju pre nego što je poklonjen Titu; srebrni servis za čaj ukrašen predstavama legendarnog bića Garude (po hinduskoj mitologiji nosilac boga Višnua), a posebno atraktivna je maketa carske kočije, dvokolice, izrađena od metala i drveta.

Maketa kambodžanske carske dvokolice

Poklon iranskog šaha Reze Pahlavija prilikom proslave 2500. godišnjice Persijskog carstva, u Teheranu 1971. je replika Ukaza Kira Velikog iz 539. godine p.n.e, poznatog pod nazivom Kirov cilindar. Taj slavni dokument, u obliku glinenog valjka, bio je postavljen unutar vavilonskih zidina kao kamen temeljac i smatra se prvim pisanim spomenikom o ljudskim pravima, jer propisuje religioznu toleranciju, ukidanje ropstva kao i slobodu izbora i profesije. Original se danas se čuva u Britanskom muzeju, a replika je izložena u zgradi UN–a u Njujorku gde je tekst preveden na svih šest službenih jezika.

Grčki kralj Pavle I i kraljica Frederika poklonili su Titu zlatne replike pehara sa Krita iz 15. veka p.n.e, a afganistanski kralj Mohamed Zahir Statuu Bude. Jedinstven je poklon cara Haila Selasija Titu povodom Prve konferencije nesvrstanih u Beogradu, 1961. godine — pribor za pisanje koji ustvari predstavlja maketu carskog prestola.

Pehari iz Vafija

Autentičan poklon engleske kraljice Elizabete II publika neće moći da vidi, ali će saznati priču o tome kako je kraljica odlučila da Titu i njegovoj supruzi pokloni 10–12 parova papagaja i uz dar poslala detaljna uputstva o izradi specijalnog kaveza na ostrvu Vanga, kao i o navikama, parenju papagaja i sl.

Poseban segment izložbe čine odlikovanja kojim su sve predstavljene zemlje odlikovale Tita za dela učinjena u ratu i miru. Među njima se posebno izdvajaju evropska odlikovanja koja imaju najdužu tradiciju (danski Orden slona ustanovljen 1464), švedski Orden Serafima (druga polovina XVI veka) i britanski Orden kupatila (ustanovljen 1399, obnovljen 1725).

Izložba će biti otvorena u obnovljenim izložbenim prostorijama u prizemlju Gradskog muzeja Sombor, u periodu od 6. februara do 6. marta 2014. Svečano otvaranje izložbe je predviđeno u četvrtak, 6. februara, sa početkom u 18 sati.

Izvor: Gradski muzej Sombor